Πώς αντιμετωπίζονται οι «εξάψεις», ένα κοινό αλλά ενοχλητικό σύμπτωμα της εμμηνόπαυσης

Ο καρκίνος του μαστού είναι η συνηθέστερη μορφή καρκίνου που πλήττει τις γυναίκες παγκοσμίως και μόνο το 2018 διαγνώστηκαν περισσότερα από 2 εκατομμύρια νέα περιστατικά.1
Οι θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού, όπως η χημειοθεραπεία, η ακτινοθεραπεία, η ωοθηκεκτομή (η χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών) και οι ορμονοθεραπείες, μπορούν να προκαλέσουν χημική εμμηνόπαυση σε προεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και μαζί με αυτήν «εξάψεις», μία από τις συνηθέστερες παρενέργειες.2,3
Τα αποτελέσματα αρκετών ερευνών υποδεικνύουν ότι το 65% περίπου των μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών με ιστορικό καρκίνου του μαστού υποφέρει από εξάψεις και εφιδρώσεις.4 Επομένως, αν ανησυχείτε, να ξέρετε πως υπάρχουν πολλές γυναίκες όπως εσείς που αντιμετωπίζουν παρόμοια συμπτώματα.

Όμως, τι ακριβώς είναι οι «εξάψεις»;

Η ακριβής φυσιολογία πίσω από τις εξάψεις είναι σύνθετη και δεν έχει γίνει ακόμα πλήρως κατανοητή. Οι εξάψεις φαίνεται να συνοδεύουν την πτώση στα επίπεδα των οιστρογόνων που λαμβάνει χώρα στη διάρκεια της εμμηνόπαυσης. Εντούτοις, κατά τα φαινόμενα, εμπλέκονται κι άλλοι παράγοντες, καθώς τα επίπεδα οιστρογόνων στον οργανισμό δεν σχετίζονται υποχρεωτικά με την ύπαρξη των εξάψεων ή όχι.5 Ωστόσο, το τελικό συμπέρασμα είναι ότι οι ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν στη διάρκεια της εμμηνόπαυσης επηρεάζουν το σύστημα ελέγχου θερμοκρασίας του οργανισμού, με αποτέλεσμα τις εξάψεις.2

Ποια είναι η αίσθηση;

Οι εξάψεις περιγράφονται συχνά ως μια ξαφνική αίσθηση θερμότητας που φαίνεται να έρχεται από το πουθενά και απλώνεται σε όλο το σώμα.6 Μπορούν να συνοδεύονται από ταχυπαλμία, εφίδρωση, ναυτία, ζάλη, άγχος, πονοκέφαλο, αδυναμία ή από αίσθηση πνιγμού, την οποία ακολουθούν ρίγη.2
Είτε υπήρξατε ασθενής με καρκίνο του μαστού είτε όχι, οι αποκλίσεις ανάλογα με τη γυναίκα ως προς το χρονικό διάστημα εκδήλωσης, τη διάρκεια, τη συχνότητα και τη φύση των εξάψεων είναι σημαντικές. Το
συνηθέστερο χρονικό διάστημα στο οποίο εκδηλώνονται οι εξάψεις είναι μεταξύ έξι και οκτώ η ώρα το πρωί και έξι και δέκα η ώρα το βράδυ. Ένα επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει μερικά δευτερόλεπτα ή μερικά λεπτά, μερικές φορές ακόμα και μία ώρα. Ωστόσο, πιθανώς να χρειαστείτε στη συνέχεια άλλη μισή ώρα, για να νιώσετε ξανά ο εαυτός σας.7
Ορισμένες γυναίκες παρουσιάζουν εξάψεις μόνο περιστασιακά και δεν ενοχλούνται ιδιαίτερα, ενώ άλλες μπορεί να τις βιώσουν πολλές φορές την ημέρα και θεωρούν ότι πρόκειται για ένα άβολο, ενοχλητικό σύμπτωμα που διαταράσσει την καθημερινότητά τους: είμαστε όλοι διαφορετικοί!6

Ουσιαστικά, οι εξάψεις μπορούν να προκύψουν από τη φυσιολογική εμμηνόπαυση, χημική εμμηνόπαυση που οφείλεται σε θεραπείες (για παράδειγμα, όπως αυτές για τον καρκίνο του μαστού), αλλά μπορούν επίσης να εκδηλωθούν λόγω άλλων παραγόντων.
Παρακάτω θα βρείτε ορισμένες συμβουλές, για να αποφύγετε κάποιους από αυτούς τους εναρκτήριους παράγοντες.6
Δείτε τι έχει αποτέλεσμα για εσάς.

  • Αποφεύγετε τα πικάντικα φαγητά
  • Σταματήστε ή μειώστε τα ζεστά ροφήματα όπως ο καφές και το τσάι και προτιμάτε να πίνετε κρύα ή παγωμένα ροφήματα
  • Σταματήστε/περιορίστε το κάπνισμα και την κατανάλωση αλκοόλ (και όχι μόνο για να περιορίσετε τις εξάψεις)
  • Προσπαθήστε να διατηρείτε δροσερό το δωμάτιό σας στη διάρκεια της νύχτας και χρησιμοποιήστε, κατά περίσταση, ανεμιστήρα στη διάρκεια της ημέρας
  • Όταν νιώθετε τα πρώτα συμπτώματα των εξάψεων: μία λύση είναι να ψεκάσετε το πρόσωπό σας με κρύο νερό
  • Φοράτε ελαφριά βαμβακερά ή μεταξωτά ρούχα σε χαλαρές στρώσεις
  • Χρησιμοποιήστε σεντόνια σε στρώσεις στο κρεβάτι, αντί για πάπλωμα, και δοκιμάστε να δροσίσετε τα μαξιλάρια
  • Κάνετε ντους ή μπάνιο με χλιαρό αντί για καυτό νερό
  • Ασκηθείτε καθημερινά: το περπάτημα, η κολύμβηση, ο χορός και η ποδηλασία είναι όλα εξαιρετικές επιλογές. Η ιατρική σας ομάδα μπορεί να σας συμβουλεύσει.
  • Δοκιμάστε να πάρετε βαθιές, αργές διαφραγματικές αναπνοές (έξι με οκτώ αναπνοές ανά λεπτό). Εξασκηθείτε στις βαθιές αναπνοές για 15 λεπτά το πρωί, 15 λεπτά το βράδυ και στην έναρξη των εξάψεων.
    Αν έχετε τυχόν άλλες ερωτήσεις ή προβληματισμούς, όπως συμβαίνει συνήθως, μην διστάζετε να μιλήσετε στον γιατρό σας.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Βιβλιογραφικές παραπομπές

  1. Bray F, et al. CA Cancer J Clin. 2018;68(6):394-424.
  2. https://www.breastcancer.org/treatment/side_effects/hot_flashes [Last accessed September 2019]
  3. https://www.webmd.com/menopause/qa/does-breast-cancer-cause-hot-flashes [Last accessed September 2019]
  4. Couzi RJ, et al. J Clin Oncol. 1995;13(11):2737-2744.
  5. Freedman RR. Am J Hum Biol. 2001;13(4):453-464.
  6. https://www.nhs.uk/conditions/menopause/hot-flushes/ [Last accessed September 2019]
  7. https://www.breastcancer.org/tips/menopausal/treat/hot-flashes/who [Last accessed September 2019]